Wolfi Landstreicher: Τεχνολόγια και Ταξική Πάλη

Η ανάπτυξη της τεχνολογίας τα τελευταία εξήντα χρόνια -η πυρηνική βιομηχανία, η κυβερνητική και οι σχετιζόμενες τεχνικές πληροφορικής, η βιοτεχνολογία και γενετική μηχανική- έχουν δημιουργήσει εκ βάθρων αλλαγές στο κοινωνικό πεδίο. Οι μέθοδοι της εκμετάλλευσης και της κυριαρχίας έχουν αλλάξει, και γι’ αυτό τον λόγο οι παλιές ιδέες σχετικά με τη φύση της τάξης και της ταξικής πάλης δεν είναι επαρκείς για να κατανοήσουμε τη σημερινή κατάσταση. Ο εργατισμός των μαρξιστών και των συνδικαλιστών δεν μπορεί ούτε κατά φαντασία να προσφέρει οτιδήποτε χρήσιμο στην ανάπτυξη της επαναστατικής πρακτικής. Αλλά ούτε και το να απορρίπτουμε την αντίληψη της τάξης είναι μια χρήσιμη απάντηση σε αυτή την κατάσταση, επειδή κατ’ αυτό τον τρόπο χάνουμε ένα ουσιώδες εργαλείο κατανόησης της παρούσας πραγματικότητας και του πως θα της επιτεθούμε.

Η εκμετάλλευση όχι απλώς συνεχίζεται αλλά με οξύτητα εντατικοποιείται μέσω των νέων τεχνολογιών. Η κυβερνητική επέτρεψε την αποκέντρωση της παραγωγής, διασπείροντας μικρές παραγωγικές μονάδες στο κοινωνικό πεδίο. Ο αυτοματισμός μείωσε δραστικά τον αριθμό των εργατών που είναι αναγκαίοι για κάθε συγκεκριμένη παραγωγική διαδικασία. Η κυβερνητική δημιούργησε περεταίρω μεθόδους για να κερδίζουν χρήματα δίχως να παράγουν οτιδήποτε υπαρκτό, επιτρέποντας έτσι στο κεφάλαιο να επεκτείνεται δίχως εργατικό κόστος.

Ακόμα περισσότερο, η νέα τεχνολογία απαιτεί μια εξειδικευμένη γνώση που δεν είναι προσιτή στους περισσότερους ανθρώπους. Αυτή η γνώση έχει γίνει ο πραγματικός πλούτος της κυρίαρχης τάξης στη σημερινή εποχή. Υπό το παλιό βιομηχανικό σύστημα θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει την ταξική πάλη ως την πάλη μεταξύ των εργατών και των ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής.Αυτό δε βγάζει πλέον νόημα. Καθώς προωθείται η νέα τεχνολογία, οι εκμεταλλευόμενοι βρίσκονται σε αυξανόμενα επισφαλή θέση. Η παλιά εργασιακή -για όλη του τη ζωή- θέση του εξειδικευμένου βιομηχανικού εργάτη έχει αντικατασταθεί με συμβασιακή προσωρινή εργασία, με δουλειά στον τομέα των υπηρεσιών, με την ανεργία, τη ’’μαύρη’’ εργασία, την παρανομία και τη φυλακή. Αυτή η επισφάλεια διασφαλίζει πως ο τοίχος που δημιουργήθηκε από τις νέες τεχνολογίες μεταξύ εκμεταλλευτών και εκμεταλλευομένων θα παραμένει αδιάρρηκτος.

Η φύση της ίδιας της τεχνολογίας την τοποθετεί πέραν της πρόσβασης των εκμεταλλευομένων. Η προηγούμενη βιομηχανική εξέλιξη είχε ως πρωταρχικό στόχο της την επινόηση τεχνικών για τη μαζική παραγωγή τυποποιημένων προϊόντων χαμηλού κόστους και μεγάλου κέρδους. Οι νέες τεχνολογικές εξελίξεις δε στοχεύουν τόσο στην παραγωγή αγαθών όσο στην ανάπτυξη μέσω ενός αυξανόμενα ολοκληρωτικού κοινωνικού ελέγχου,καθώς και στην απελευθέρωση του κέρδους από την παραγωγή. Η πυρηνική βιομηχανία δεν απαιτεί μονάχα εξειδικευμένη γνώση αλλά και υψηλά επίπεδα ασφάλειας που τη θέτουν ξεκάθαρα υπό τον έλεγχο του κράτους και οδηγούν σε μια στρατιωτική δομή που θα διασφαλίζει την ακραία χρηστικότητά της από τον στρατό. Η ικανότητα της κυβερνητικής τεχνολογίας να επεξεργάζεται, να καταγράφει, να συγκεντρώνει και να αποστέλλει πληροφορίες σχεδόν σε χρόνο μηδέν, εξυπηρετεί την ανάγκη του κράτους να καταγράφει και να ελέγχει τους υπηκόους του. Όπως επίσης και την ανάγκη του να υποβαθμίσει σε bits πληροφοριών μιας data περιήγησης την πραγματική πληροφόρηση των ατόμων που ελέγχει, υποβαθμίζοντας έτσι την πραγματική τους ικανότητα αντίληψης. Η βιοτεχνολογία δίνει στο κράτος και στο κεφάλαιο τον έλεγχο πάνω στις πιο θεμελιώδεις διαδικασίες της ίδιας της ζωής,επιτρέποντάς τους να επιλέγουν τι είδους φυτά, ζώα και (εν καιρώ) ανθρώπινα όντα μπορούν να υπάρχουν.

Επειδή αυτές οι τεχνολογίες απαιτούν εξειδικευμένη γνώση και αναπτύσσονται με σκοπό την αύξηση του ελέγχου των κυρίαρχων πάνω στις καθημερινές ζωές της υπόλοιπης ανθρωπότητας, η εκμεταλλευόμενη τάξη μπορεί τώρα να γίνει καλύτερα αντιληπτή ως αποτελούμενη από εκείνους που έχουν αποκλειστεί από την εξειδικευμένη γνώση και ως -εκ τούτου- από όποια πραγματική συμμετοχή στη λειτουργία της κυριαρχίας. Η κυρίαρχη τάξη αποτελείται λοιπόν από τα άτομα που περιλαμβάνονται στη λειτουργία της κυριαρχίας και τη χρήση της εξειδικευμένης τεχνολογικής γνώσης. Φυσικά, αυτές είναι εξελισσόμενες διαδικασίες και οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ των αποκλεισμένων και των συμμετεχόντων μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να είναι ασαφείς, καθώς αυξανόμενοι αριθμοί ανθρώπων προλεταριοποιούνται, κάνοντας την όποια δυνατότητα για λήψη αποφάσεων ως τώρα είχαν, αποφάσεων πάνω στις συνθήκες της ύπαρξής τους.Είναι σημαντικό να επισημάνουμε πως παρά το ότι οι νέες τεχνολογίες έχουν σκοπό να δώσουν στους κυρίαρχους έλεγχο επί των αποκλεισμένων και επί του υλικού πλούτου της γης, οι ίδιες βρίσκονται εκτός ελέγχου.Η αχανής φύση τους και η εξειδίκευση που απαιτούν συνδυάζεται με την αδυναμία προγνωσιμότητας των υλικών πάνω στα οποία δρουν (μόρια του ατόμου, κύματα φωτός, γονίδια και χρωμοσώματα κ.α.) προκειμένου να διασφαλιστεί πως κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να έχει πλήρη αντίληψη του πως λειτουργούν. Αυτό προσθέτει μια τεχνολογική πλευρά στην ήδη υπάρχουσα οικονομική επισφάλεια από την οποία οι περισσότεροι πληττόμαστε, Η απειλή μιας τεχνολογικής καταστροφής πέρα από τον έλεγχο του οποιουδήποτε, εξυπηρετεί την εξουσία στον έλεγχο των καταπιεσμένων. Ο φόβος περισσότερων Chernobyl, περισσότερων γενετικά κατασκευασμένων”τεράτων”, περισσότερων ασθενειών που θα διαφύγουν από τα εργαστήρια στα οποία κατασκευάστηκαν, και άλλες αντίστοιχες καταστάσεις, ωθούν τους ανθρώπους να αποδεχτούν την κυριαρχία των λεγόμενων ειδικών”, οι οποίοι όμως έχουν αποδείξει τα όριά τους ξανά και ξανά.Επιπλέον, το κράτος (υπεύθυνο για όλες αυτές τις εξελίξεις) μπορεί να παρουσιάζεται ως “δύναμη ελέγχου “ των αχαλίνωτων τεχνολογικών υπερβάσεων” από τις μεγάλες εταιρίες. Έτσι, αυτή η αποκρουστική, καταστροφική, ανεξέλεγκτη χιονοστιβάδα εξυπηρετεί πολύ καλά τους εκμεταλλευτές στο να διατηρούν τον έλεγχό τους πάνω στον υπόλοιπο πληθυσμό.

Επομένως, η νέα τεχνολογία και οι νέες συνθήκες αποκλεισμού και επισφάλειας που επιβάλλει, υπονομεύουν το παλιό όνειρο της απαλλοτρίωσης των μέσων παραγωγής.Αυτή η τεχνολογία -ελεγκτική και εκτός ελέγχου- δεν μπορεί να υπηρετήσει κανέναν πραγματικά ανθρώπινο σκοπό και δεν έχει καμία θέση στην ανάπτυξη ενός κόσμου ατόμων που θα είναι ελεύθερα να δημιουργούν τις ίδιες τις ζωές τους με τον τρόπο που επιθυμούν.Οι φανταστικές ουτοπίες των συνδικαλιστών και των μαρξιστών δε μας είναι πλέον χρήσιμες. Ήταν όμως ποτέ Χρήσιμες; Οι νέες τεχνολογικές εξελίξεις επικεντρώνουν συγκεκριμένα στον έλεγχο, όμως κάθε βιομηχανική εξέλιξη έπαιρνε υπόψη της την αναγκαιότητα ελέγχου των εκμεταλλευομένων. Το εργοστάσιο δημιουργήθηκε προκειμένου να φέρει τους παραγωγούς υπό μία στέγη έτσι ώστε καλύτερα να ρυθμίζει τη δραστηριότητά τους · η γραμμή παραγωγής μηχανοποίησε αυτή τη ρύθμιση κάθε νέα τεχνολογική εξέλιξη στις εργασίες του εργοστασίου έθετε όλο και περισσότερο υπό έλεγχο τον χρόνο και την κίνηση των εργαζομένων. Η ιδέα πως οι εργάτες θα μπορούσαν να απελευθερωθούν παίρνοντας τον έλεγχο των μέσων παραγωγής ήταν από πάντα λοιπόν μια ψευδαίσθηση. Ήταν μια κατανοητή ψευδαίσθηση όταν η τεχνολογική διαδικασία είχε ως πρωταρχικό στόχο την κατασκευή αγαθών. Τώρα που πρωταρχικός στόχος είναι με τόση σαφήνεια ο κοινωνικός έλεγχος, η φύση του πραγματικού αγώνα μας θα πρέπει να είναι εξίσου σαφής:η καταστροφή όλων των συστημάτων ελέγχου, και άρατου κράτους, του κεφαλαίου, των τεχνολογικών συστημάτων τους, το τέλος της προλεταριοποιημένης κατάστασης και η δημιουργία των εαυτών μας ως ελεύθερα άτομα, ικανά να καθορίσουν τα ίδια το πως θα ζουν τις ζωές τους.

Ενάντια σε αυτή την τεχνολογία το καλύτερο όπλο μας είναι αυτό που οι εκμεταλλευόμενοι πάντα χρησιμοποιούσαν από την αρχή της βιομηχανικής εποχής:το σαμποτάζ.

Πηγή : The Best of Green Anarchy, pg. 69 –  Χαοτικά Μανιφέστα σελ.65-69 , Feral Faun , εκδόσεις Δαίμων του Τυπογραφείο

 

 

 

Αφήστε μια απάντηση

Η διεύθυνση του email σας δεν θα δημοσιευθεί.